In samenlevingen of ‘de maatschappij’ lijkt het begrip veiligheid synoniem te te zijn aan je veilig voelen. Ze komen echter uit twee verschilende werelden, werelden die haaks op elkaar staan.
Veiligheid is een product. Er zijn bedrijven die pretenderen veiligheid te kunnen leveren. Je belt een veiligheidsmeneer op en dan komt er meer veiligheid. Er zijn zwaargebouwde mannen die een jasje dragen met op hun revers een heel grote V. De V van Veiligheid. Zo’n spiermassa is zogezegd van de veiligheid. Of in ieder geval is er een relatie tussen hem en het begrip. De indruk bestaat dat hij voor veiligheid zorgt. Het is zijn product, hij verkoopt het.
In Chili lopen er in winkelcentra en op straat veel mannen en vrouwen rond met een fluoriserend hesje aan met seguridad.
Chili heeft een beveiligingsindex van 79%. De Verenigde staten 69% en Nederland 75%. Geen idee wat dat zegt, maar het is een index. Soms wordt er zelfs op een honderdste nauwkeurig de stand van zaken weergegeven. Zo heeft Nederland een safety index van 71.78 (ongeveer gelijk aan Roemenië), Chili 54.01 (ongeveer gelijk aan Frankrijk) en de US 52.99 (ongeveer gelijk aan Pakistan). Zulke cijfers zeggen niets natuurlijk. Want op basis waarvan worden cijfers berekend? “This section is based on surveys from visitors of this website. Questions for these surveys are similar to many similar scientific and government surveys.”
Je hebt soms de illusie dat mensen die vanuit hun professie iets van doen hebben met veiligheid jou willen helpen. Dat is dus echt een illusie.
Twee keer hebben we te maken gehad met dikke pech. Bestolen, beroofd of hoe je dat ook moet noemen. Toen onze rugzak weg was heb je alle hoop op de ontelbare camera’s die in het Costanera Center hangen. Of de mensen die breeduit Seguridad op hun hesje hebben staan. Maar geen van hen heeft iets gezien of verwijst ons behulpzaam door naar winkels waar ze nieuwe machilas verkopen.
Je gaat uiteindelijk naar de in Chili gerespecteerde Carabineros, de politie, een paramilitaire organisatie met de strijdkreet Orden y Patria (orde en vaderland). Je doet aangifte en je hoopt dat ze je helpen, want zonder paspoort heb je toch echt een probleem. Op hun site staat ook prachtig dat helpen een belangrijke taak is (Tu ayuda es importante).
Natuurlijk is taal een struikelblok. Maar de ervaring overstijgt deze hindernis. Ze zijn er helemaal niet om jou te helpen. Als je bij hen op kantoor komt (hun bureau) dan ben je daar in de eerste plaats om de agenten te helpen. Niet andersom. Het systeem moet namelijk kloppen. Hun systeem. Gegevens moeten kloppen. Zo moet je je paspoort laten zien. Tsja die zit in die gestolen tas. Wat is het nummer van je paspoort? Tsja, een kopie staat in je mobiel, maar die zat ook in die tas…
Ongeveer een uur later heb je met behulp van een lieve Chileen die ons als intermediair helpt met vertalen aangifte gedaan, oftewel alle gegevens geleverd die de agenten nodig hebben. Voor hun systeem. Je krijgt een reçuutje mee. Je moet namelijk vervolgens naar het kantoor van de Fiscalia Local Ñuñoa om het proces verbaal op te halen. Een fantastisch opgetuigd bureacratisch systeem met nummers en procedures. Jij bent er om dat systeem te helpen. Niet andersom.
Systemen
Je komt het natuurlijk niet alleen in Chili tegen. In Nederland vragen verschillende systemen wat ons adres is in het buitenland. We zijn het zelfs verplicht om dat door te geven. Als je dat eenmaal gedaan hebt krijg je de opmerking dat het adres niet past in hun systeem, het is te lang. Wiens probleem is dat dan?
Je bent als klant, als burger, als cliënt, als consument verantwoordelijk om de juiste informatie door te geven. Het word je ook voorgehouden dat dit de sleutel is tot hulp, tot dienstverlening. Dat kan zijn. Maar hulp is ook meedenken, vragen of je iets nodig hebt of dat er nog andere zaken geregeld moeten worden of aandacht geven aan de menselijke maat. Maar daarvan is hier totaal geen sprake.
Met het proces verbaal in de hand loop ik de Fiscali uit. Ik voel me uit een systeem stappen.